Chẳng có ai thống kê xem ở quanh Hồ Gươm có bao nhiêu loài cây – hoa; chỉ biết rằng nhiều, rất nhiều, và những loài cây hoa ấy góp phần không nhỏ làm đẹp thêm cảnh quan Hồ Gươm. Có những loại cây bình thường nhiều nơi có, có những loại cây quý hiếm hơn, và có những cây thật đặc biệt, mà chỉ dường như chỉ ở Hồ Gươm mới đẹp.

Những cây này dù chẳng được đơn vị nào phong chức, tặng danh; nhưng với những người dân Hà Nội, những người yêu Hồ Gươm, những nhà nhiếp ảnh thì xứng đáng là “cây di sản”.

Cây phượng và cây bằng lăng ở cổng đền Ngọc Sơn

Ngay cổng đền Ngọc Sơn, chân cầu Thê Húc, có một cây phượng và cây bằng lăng lớn, cứ tới mùa hè là cùng hoà sắc rực rỡ...

Cây ban ở bờ hồ phía phố Hàng Khay

Ở bờ hồ phía phố Hàng Khay, có một cây ban có dáng đặc biệt, cong cong gẫy gập. Nếu đứng riêng ra, nó chẳng phải là một dáng cây đẹp. Thế nhưng ở cạnh Hồ Gươm, với Tháp Rùa xa xa, với khung cảnh nên thơ ấy, thì lại lọt vào mắt xanh của bao nhà nhiếp ảnh. Nhưng rất tiếc, cây ban ấy đã... không còn!

Hai gốc phượng phía đường Lê Thái Tổ

Phía đường Lê Thái Tổ, gần đền thờ và tượng đài vua Lê, có hai cây phượng nhỏ, ngả xuống mặt nước và ngả và nhau. Ở giữa có hai cái ghế đá... Hai cây phượng này cũng nằm trong “sổ tay” của các tay máy, nhất là và mùa đông rụng lá và mùa xuân - khi cây đâm chồi.

Tập trung nhiều nhất “cây di sản” ở Hồ Gươm là phía đường Đinh Tiên Hoàng, đoạn gần Ủy ban Nhân dân Thành phố. Nơi này trong một đoạn ngắn mà có tới 4 cây nổi tiếng. Đầu tiên là cây gạo cổ thụ có cành rủ xuống phía hồ.Tiếp theo là cây lộc vừng đại thụ có dáng rất đẹp. Cây lộc vừng này đặc biệt quyến rũ vào mùa thay lá.

Cây gạo cổ thụ ở phía đường Đinh Tiên Hoàng

Cây lộc vừng đại thụ luôn quyến rũ vào mùa thay lá

Quần thể lộc vừng 9 gốc

Tiếp nữa là quần thụ lộc vừng 9 gốc vươn ra phía hồ. Ở quần thụ lộc vừng này có một cái cành còng còng chìa ra, làm mê mẩn bao tay săn ảnh suốt bốn mùa.

Cây mõ ở Hồ Gươm

Cũng gần ngay hai gốc lộc vừng là một cây mõ. Cây mõ này có tán lá xoè ra rất đẹp, lá rực lên trong nắng. Cây này có hai cành lớn rủ xuống như một khuôn hình mà Tháp Rùa là chủ thể. Đặc biệt vào mùa xuân, cây ra trổ mầm và hoa, khiến bao người ngơ ngẩn…